0553-225-24-37 ALİ BEY
HER ÇEŞİT BAHÇE SORUNU DANIŞMA 0553-225-24-37 ZİRAAT MÜHENDİSİ ALİ BEY
ALO BAHÇE:
HER ÇEŞİT BAHÇE SORUNU DANIŞMA 0553-225-24-37 ZİRAAT MÜHENDİSİ ALİ BEY
21 Kasım 2018 Çarşamba
BAHÇE DANIŞMA
AYLARA GÖRE AĞAÇ BAKIMI
ALO BAHÇE:0553-225-24-37 ALİ BEY
Yurdumuz çeşitli iklim tiplerinin 7 ayrı
bölgeye dağıldığı bir iklim mozayiğidir. Akdeniz iklimi, subropikal iklim,
Karadeniz (doğu-batı), karasal, dağ, deniz, humit, arit, step, alpin... Bu
sebepten yurdumuzun bir tarafindabahlar yaşanırken, diğer bir yöresinde kış
bütün şiddetiyle sürüyor olabilmektedir. Bir köşesinde yılın 11 ayı yağmur
yağarken bir başka yöresinde kuraklık sıkıntısı çekilmektedir. Bir bakıma
zenginlik sayılacak bu durum vejetasyonla ilgili konularda kesin sözler
söylemeğe veya rakamlar vermeye insanı tereddüte düşürüp isini
zorlaştırmaktadır.
Bahçelerde bakımla ilgili bir takvim verirken de bu zorluklar karşımıza çıkmaktadır. Çare olarak, yurdumuzun ortalamasını teşkil eden Marmara iklim koşulları dikkate alınacak ve örneğin istanbul'un yurdumuzu temsil ettiği kabul edilecektir. Buna göre yurdun diğer yörelerinde, coğrafi konumuna göre gerekli düzeltmeleri, adaptasyonları yapmakta sayın okurlarımıza kalacaktır.
Bahçelerin bakımı hemen hemen, yılın çok şiddetli geçen kış günleri dışında, her gün devam eder. Yılın her mevsiminde, her ayında yapılacak ve birbirlerini tamamlar nitelikte sınırsız bakım işleri vardır. Bunları sırasıyla ve özetle görelim.
İLKBAHAR DÖNEMİ
Bahçe islerinin en yoğun periyodu ilk bahardır. Havalar ısınmağa başlamış, yağmurlar bereket yağdırmakta, toprak tavına (işlenmeye uygun hale gelme, yumuşama) gelmiş, bitkilerde vejetasyon başlamış ve hızla devam etmekte; ağaçlara, otlara, çalılara su yürümüş, doğa kış uykusundan uyanmıştır... ilkbaharın başı fidan dikim zamanı, budama zamanıdır.
MART
Fazla nemini kaybetmeğe başlayan toprağın tavlanması ile belleme, sürme ve çapa işleri yapılır.
Yıllık gübrelemenin ilk yarısı Nisan sonuna kadar yapılmış olmalıdır.
Gübrelemede organik gübrelerle beraber ve her metrekareye 30 gr. hesabıyla yapay, kompoze gübrelerin toprağa karıştırılıp çapalanması ve hemen de sulanması gerekir. Mart ortalarına kadar her türlü fidan dikimi yapılır. Havaların uygun olması halinde bu ay sonuna kadar sürdürülebilir. Yazın çiçek açan süs bitkileri ile kışın yapraklarını döken ağacların budanmasına başlanır.
Çalı formundakiler 25-30cm. den kesilirken, yaşlı diğer dallar da diplerinden kesilir. Bu arada kışın dondan zarar gören kısımlarda kesilip atılmalıdır.
Budama keskin "Budama Makası" veya gene keskin bir bıçakla yapılmalıdır. Kesim noktası daldaki bir altta bulunan gözün (tomurcuğun) arka yönüne doğru eğimli olacak şekilde seçilmelidir.
Mart'ta daha çok kalem aşısı ve çelikle üretim yapılır.
Çimlerde tırmıkla temizlik yapılır, yabancı otlar ayıklanır.
Çim alanlarında, kışın donma ve çözülme sonucu, kumlu ve organik maddelerce zengin hafif topraklarda oluşan kabarmalar hafif bir silindir (loğ) ya da tokmaklarla giderilmelidir.
Ağır topraklarda sıkışma sebebiyle toprağın kapilarite, hava alma gibi işlevlerini kolaylaştırmak amacı ile çatal bel ile veya demir çubuklarla toprakta delikler açılarak toprak rahatlatılır.
Bu arada yeniden tesis edilecek olan çim alanlarının toprağı hazırlanır.
NİSAN
Gübrelemeye devam edilir.
Martta bitirilmeyen fidan dikimi, hava koşullan uygunsa devam edilir.
Tüplü fidanlar yılın diğer aylarında olduğu gibi Nisanda da rahatlıkla dikilebilir,
Herdem yeşil ağaçlar, budanır. (Çamlar, porsuklar, serviler, mazılar gibi).
Çit oluştan bitkilerin dal ve yapraklan makaslanarak, ya da budama suretiyle form edilir
Yağış miktarı istenilen düzeyde olmaz ise bahçelerin sulanmasına başlanır.
Büyük ağaçların yer değiştirmesi yapılır (Büyük ağaçların yer değiştirmesi bir uzmanlık alanıdır. Herkes bunu yapamaz. Aynca 6-7 m. yükseklikteki ağaçların yer değiştirmesi de özel araçlarla ve basan ile yapılmakta olduğundan, böyle durumlarda bu işi yapan özel firmalardan yardım istenmelidir.)
Yeni çim alanlarının hazırlıktan yapılır. Mevsim başında ekilmiş olan çimler, boyu 10 cm. kadar olduktan sonra, ilk defa kesilmeli ve kesim ya da daha doğrusu biçim işinin mutlaka iyi bilenmiş bir tırpanla yapılmasının zorunlu olduğu unutulmamalıdır Daha sonraki kesimler, özel biçme makineleri ile yapılır. Ama ilk kesim mutlaka tırpanla olmalı ve derince kesilmelidir.
Toprak nemi kontrol edilmeli, üstten itibaren 2-3 cm. derinliğe ya da nemliliğini kaybetmişse sulama yapılmalıdır Sulamada, suyun en az 10 cm. derinliğe kadar toprağa işlediği görülünceye kadar sulamaya devam edilir.
Çimler için özel olarak hazırlanmış kompoze gübreler (hazır, müstehzar) toprağa verilir. Yabancı otlar ayıklanır, bozulan çimler onarılır.
MAYIS
Çapa ile toprak işlenmesine devam edilir. Fidan dipleri kabartılır, özellikle kıllı topraklarda kaymaklaşan toprağın bu oluşumu çapa ile kırılarak, toprak suyunu bir lamba fitili gibi emerek havaya uçmasını kolay
laştırankapiler (kılcal) borular yok edilir ve bu suretle toprağın su kaybı önlenmiş olur. Köylünün "iki çapa bir su" deyiminin altındaki gerçek işte budur. Çapa yaparak su vermiş gibi oluruz.
Herdem yeşil ağaç ve ağaççıkların gübrelemeleri yapılır. Her metrekareye 30-40 gr. isabet edecek kadar ve daha ziyade fosfor ağırlıklı kompoze veya fosforlu yapay gübre katkılı organik gübre şerbeti verilip hemen de sulama yapılır.
Manolya, leylak, kartopu (viburnum), berberisi, Japon ayvası (Cidoniajaponica), süs elması, süs kirazı gibi çiçek tomurcukları bir önce yıl oluşup, baharda çiçek açan bitkiler, ciçeklenmenin hemen bitiminde budanır. Budama zayıf sürgünleri kısaltmak, yaşlı dallan dipten kesmek ve sık dallan seyreltmek şeklinde yapılır.
Sulama artık ciddi bir şekilde ele alınır. Çim alanlarında yer alan ağaç ve ağaççıkların çimlere verilenden daha fazla suya ihtiyaçları bulunduğu dikkate alınarak, bu materyale, çimlere verilenden başka ekstra su verilmesi gerektiği hatırlanmalıdır.
Mayıs ayında bitkilere zarar veren böcekler, mantarlar, dana burnu,
köstebek gibi bitki zararlılarına karsı önlem alınır. Bunların her birinin mücadelesi sistem, şekil ve kutlanılacakların ilaçlan yönünden çok değişik olduğundan böyle durumlarda, en yakın Zirai Mücadele Kuruluşundan yardım isteğinde bulunulmalıdır.
Çim tohumu ekilmeğe devam edilir.
Çim alanlarını oluşturan topraklar ağır karakterli ise burada kumlama yapılır. (Elenmiş dere kumu toprağın yüzeyine 1-1,5 cm. kalınlıkta serilip tırmıkla karıştırılıp yedirilir) Ağır toprakların kumlama işlemi sonbaharda tekrarlanabilir.
Çim alanlarının sulaması, biçmesi, yabancı otların ayıklanması ve gübreleme işlemine devam edilmelidir.
Çim alanlarının yıllık azot gereksiniminin yansı Mayıs ayında karşılanır. Her metreküpe 30-40 gr. amonyum sülfat içeren gübreler yeterlidir.
YAZ DÖNEMİ
HAZİRAN
Toprakların çapalanmasına devam edilir.
Yazlık çiçek fidanlarının ve tüplü fidanların dikimi yapılır. Tüplü, kaplı fidan da olsa, dikimini takiben mutlaka sulanması gerektiğini (Can suyu) unutmamalıdır.
Yazın yapraklannı döken bitkilerin budamaları devam eder.
Sulamalara çok dikkat etmek gerekir, zira artık toprak suya fazla gereksinim duymağa başlamıştır. Sulama akşam saatlerinde yapılmalı, hava koşulları ve bitkilerin su istekleri doğrultusunda yeterince sulamaya özen gösterilmelidir.
Göz aşısı yapılabilir.
Çim alanların sulanması önem kazanır. Sabah ve akşam saatlerinde, güneşin etkisi azaldığı vakitlerde gerekirse günde iki defa sulanabilir.
Çim biçme daha sık yapılır. Bu arada biçme artıklarının bir kısmının çimler arasında bırakılmasının, toprak nemini koruması bakımından yararlı olduğu gözönüne alınmalıdır.
İlk yarısı Mayıs ayında verilen azotlu gübrenin diğer yarısı Haziranda veya yaz dönemi boyunca ister bir kerede ister azar azar, verilir.
TEMMUZ
Kaymaklaşan toprak tabakası, çapalanarak kırılır.
Yabancı otların temizliğine devam edilir.
Yaz boyu çiçek açan ağaç, ağaççık ve çalıların ve yazlık çiçeklerin (özellikle güllerin) gübre takviyesi yapılır. (Organik gübreler, gübre şerbeti, ya da her metrekareye 30-40 gr. yapay kompoze gübre). Çiçeklenmenin sonunda gübrelemeye de son verilir.
Tüplü, kaplı fidanlarla Sonbaharda çiçek açan mevsimlik ve çok yıllık çiçeklerin dikimleri yapılır.
Güllerde, aşılı ağaç, ağaççık ve süs çalılarında piçler (kök ve kök boğazından çıkan bitkinin aşılı olmayan anacına ait sürgünler) kesilir.
Sulamaya Hazirandaki gibi muntazam devam edilir.
A?USTOS
Gerektiğinde çapa yapılır.
Gübreleme yapılmaz. Bu ayda yapılacak gübreleme fayda yerine zarar verir.
ilkbaharda çiçek açan çok yıllık çiçeklerin dikimi yapılır.
İlk budaması Nisan da yapılan herdem yeşil ağaç, ağaççık ve çalıların ikinci budaması Ağustosun ikinci yarısında yapılır.
Herdem yeşil çitlerin budaması bu bitkilerin her taraftan ışık almaşım kolaylaştıracak şekilde, yakandan aşağıya genişleyerek yapılır.
Sulama önemini bu ayda da sürdürmektedir. Diğer yaz ayları gibi dikkatle sulamaya devam edilir.
Ağustos sonu ile Eylül sonuna kadar durgun göz aşısının en uygun mevsimidir.
Çimlenecek alanların topraklarının hazırlanması işlerine devam edilir.
SONBAHAR DÖNEMİ
Sonbahar bahçe işlerinin yoğunluk kazandığı en önemli ve faal mevsimidir.
EYLÜL
Sonbahar yağmurları İle birlikte toprak tavını almağa başlamıştır. Bu durumda toprağın mutlaka işlenmesi lazımdır.
Sonbaharda, (hatta ilkbaharda) dikilecek fidanların yerleri hazırlanır, çukurları açılır.
Ot mücadelesine devam edilir, kaymaklanma olursa toprağın hemen çapalanmasına dikkat edilir.
Fakir toprakların iyileştirilmesi İşlemleri devam eder ve bu toprarların üzerine yukarıda anlatıldığı üzere, organik gübre serpilip çapalanarak toprağa yedirilir.
Tüplü ve kaplı fidanlar dikilebilir. Sonbahar dikimlerini uygun hava koşullan meydana geldiğinde hemen yapmanın, fidanların köklerinin çalıştırma olanağı bulabilmesi açısından, çok yararlıdır.
Kışlık çiçek fideleri ve ilkbaharda çiçek açan soğanlı bitkiler dikilebilir.
Büyük ağaçların yer değiştirmesi yapılabilir.
Ağustos'ta yetiştirilemeyen budama işlemlerine Eylül ortalarına kadar devam edilir.
Yağmur ve yağışlar yeterli değilse sulamaya devam edilir.
Dökülmeye başlayan yapraklar temizlenir.
Yeni çim alanı yapımına devam edilir. Bunun için en uygun zamandır. Çimler sulanır. Çimlerin ilk biçimi yapılacaksa, bunun iyi bilenmiş bir tırpanla yapılması zorunluğunu bir kere daha hatırlayalım.
EKİM
Kirizme, belleme, çapa, fidan çukuru açılması gibi toprak işleme faaliyetleri için en uygun ay ekim ayıdır.
Toprak işlerken organik gübre verilmelidir. Kaplı-tüplü her türlü fidan dikilebilir.
Yağışlar yeterli değilse sulamaya devam edilir. Zira, bitkilerin toprakta yeterli kadar neme kavuşmadan kışa girmeleri sakıncalıdır.
Çim alanlarında sulama, sıkıştırma ve biçme işlemleri devam eder. Hazırlanan yeni alanlara çim tohumu ekilir.
KASIM
Hava koşullarının elverdiği oranda toprağın işlenmesine devam edilir.
Kök diplerinin torf, yaprak çürüntüsü, kompost ve organik gübrelerle örtülmesi, o ağacın kış koşullarına hazırlanması yönünden iyi olur.
Toprak işlenirken gübre verilir.
Kasım ayı klasik olarak tam bir fidan dikme mevsimidir. Tüplü, topraklı, topraksız her türlü fidan (tabii, taksonun özellikleri dikkate alınarak topraklı veya topraksız, veya tüplü olabileceğini hatırlayalım.) dikimine başlanır ve bu işleme don'lu günlere kadar devam edilir.
Budama için de en ideal aydır. Budanan dal ve sürgünlerin uçları kışın donarsa, bu ölü uçlar ilkbaharda yeniden kesilir.
Yağışların yetersiz olması durumunda sulamaya devam edilir. Özellikle yeni dikilen fidanlara mutlaka su vermek gerektiği hiç unutulmamalıdır.
Kış koşullarına karşı duyarlı olan bitkilerin dipleri kabartılmalı ve
mümkünse uygun bir malzeme ile sarılmalıdır.
ilkbaharda çimlenecek alanların kirizmesi ve drenajı yapılır.
Bahçelerde bakımla ilgili bir takvim verirken de bu zorluklar karşımıza çıkmaktadır. Çare olarak, yurdumuzun ortalamasını teşkil eden Marmara iklim koşulları dikkate alınacak ve örneğin istanbul'un yurdumuzu temsil ettiği kabul edilecektir. Buna göre yurdun diğer yörelerinde, coğrafi konumuna göre gerekli düzeltmeleri, adaptasyonları yapmakta sayın okurlarımıza kalacaktır.
Bahçelerin bakımı hemen hemen, yılın çok şiddetli geçen kış günleri dışında, her gün devam eder. Yılın her mevsiminde, her ayında yapılacak ve birbirlerini tamamlar nitelikte sınırsız bakım işleri vardır. Bunları sırasıyla ve özetle görelim.
İLKBAHAR DÖNEMİ
Bahçe islerinin en yoğun periyodu ilk bahardır. Havalar ısınmağa başlamış, yağmurlar bereket yağdırmakta, toprak tavına (işlenmeye uygun hale gelme, yumuşama) gelmiş, bitkilerde vejetasyon başlamış ve hızla devam etmekte; ağaçlara, otlara, çalılara su yürümüş, doğa kış uykusundan uyanmıştır... ilkbaharın başı fidan dikim zamanı, budama zamanıdır.
MART
Fazla nemini kaybetmeğe başlayan toprağın tavlanması ile belleme, sürme ve çapa işleri yapılır.
Yıllık gübrelemenin ilk yarısı Nisan sonuna kadar yapılmış olmalıdır.
Gübrelemede organik gübrelerle beraber ve her metrekareye 30 gr. hesabıyla yapay, kompoze gübrelerin toprağa karıştırılıp çapalanması ve hemen de sulanması gerekir. Mart ortalarına kadar her türlü fidan dikimi yapılır. Havaların uygun olması halinde bu ay sonuna kadar sürdürülebilir. Yazın çiçek açan süs bitkileri ile kışın yapraklarını döken ağacların budanmasına başlanır.
Çalı formundakiler 25-30cm. den kesilirken, yaşlı diğer dallar da diplerinden kesilir. Bu arada kışın dondan zarar gören kısımlarda kesilip atılmalıdır.
Budama keskin "Budama Makası" veya gene keskin bir bıçakla yapılmalıdır. Kesim noktası daldaki bir altta bulunan gözün (tomurcuğun) arka yönüne doğru eğimli olacak şekilde seçilmelidir.
Mart'ta daha çok kalem aşısı ve çelikle üretim yapılır.
Çimlerde tırmıkla temizlik yapılır, yabancı otlar ayıklanır.
Çim alanlarında, kışın donma ve çözülme sonucu, kumlu ve organik maddelerce zengin hafif topraklarda oluşan kabarmalar hafif bir silindir (loğ) ya da tokmaklarla giderilmelidir.
Ağır topraklarda sıkışma sebebiyle toprağın kapilarite, hava alma gibi işlevlerini kolaylaştırmak amacı ile çatal bel ile veya demir çubuklarla toprakta delikler açılarak toprak rahatlatılır.
Bu arada yeniden tesis edilecek olan çim alanlarının toprağı hazırlanır.
NİSAN
Gübrelemeye devam edilir.
Martta bitirilmeyen fidan dikimi, hava koşullan uygunsa devam edilir.
Tüplü fidanlar yılın diğer aylarında olduğu gibi Nisanda da rahatlıkla dikilebilir,
Herdem yeşil ağaçlar, budanır. (Çamlar, porsuklar, serviler, mazılar gibi).
Çit oluştan bitkilerin dal ve yapraklan makaslanarak, ya da budama suretiyle form edilir
Yağış miktarı istenilen düzeyde olmaz ise bahçelerin sulanmasına başlanır.
Büyük ağaçların yer değiştirmesi yapılır (Büyük ağaçların yer değiştirmesi bir uzmanlık alanıdır. Herkes bunu yapamaz. Aynca 6-7 m. yükseklikteki ağaçların yer değiştirmesi de özel araçlarla ve basan ile yapılmakta olduğundan, böyle durumlarda bu işi yapan özel firmalardan yardım istenmelidir.)
Yeni çim alanlarının hazırlıktan yapılır. Mevsim başında ekilmiş olan çimler, boyu 10 cm. kadar olduktan sonra, ilk defa kesilmeli ve kesim ya da daha doğrusu biçim işinin mutlaka iyi bilenmiş bir tırpanla yapılmasının zorunlu olduğu unutulmamalıdır Daha sonraki kesimler, özel biçme makineleri ile yapılır. Ama ilk kesim mutlaka tırpanla olmalı ve derince kesilmelidir.
Toprak nemi kontrol edilmeli, üstten itibaren 2-3 cm. derinliğe ya da nemliliğini kaybetmişse sulama yapılmalıdır Sulamada, suyun en az 10 cm. derinliğe kadar toprağa işlediği görülünceye kadar sulamaya devam edilir.
Çimler için özel olarak hazırlanmış kompoze gübreler (hazır, müstehzar) toprağa verilir. Yabancı otlar ayıklanır, bozulan çimler onarılır.
MAYIS
Çapa ile toprak işlenmesine devam edilir. Fidan dipleri kabartılır, özellikle kıllı topraklarda kaymaklaşan toprağın bu oluşumu çapa ile kırılarak, toprak suyunu bir lamba fitili gibi emerek havaya uçmasını kolay
laştırankapiler (kılcal) borular yok edilir ve bu suretle toprağın su kaybı önlenmiş olur. Köylünün "iki çapa bir su" deyiminin altındaki gerçek işte budur. Çapa yaparak su vermiş gibi oluruz.
Herdem yeşil ağaç ve ağaççıkların gübrelemeleri yapılır. Her metrekareye 30-40 gr. isabet edecek kadar ve daha ziyade fosfor ağırlıklı kompoze veya fosforlu yapay gübre katkılı organik gübre şerbeti verilip hemen de sulama yapılır.
Manolya, leylak, kartopu (viburnum), berberisi, Japon ayvası (Cidoniajaponica), süs elması, süs kirazı gibi çiçek tomurcukları bir önce yıl oluşup, baharda çiçek açan bitkiler, ciçeklenmenin hemen bitiminde budanır. Budama zayıf sürgünleri kısaltmak, yaşlı dallan dipten kesmek ve sık dallan seyreltmek şeklinde yapılır.
Sulama artık ciddi bir şekilde ele alınır. Çim alanlarında yer alan ağaç ve ağaççıkların çimlere verilenden daha fazla suya ihtiyaçları bulunduğu dikkate alınarak, bu materyale, çimlere verilenden başka ekstra su verilmesi gerektiği hatırlanmalıdır.
Mayıs ayında bitkilere zarar veren böcekler, mantarlar, dana burnu,
köstebek gibi bitki zararlılarına karsı önlem alınır. Bunların her birinin mücadelesi sistem, şekil ve kutlanılacakların ilaçlan yönünden çok değişik olduğundan böyle durumlarda, en yakın Zirai Mücadele Kuruluşundan yardım isteğinde bulunulmalıdır.
Çim tohumu ekilmeğe devam edilir.
Çim alanlarını oluşturan topraklar ağır karakterli ise burada kumlama yapılır. (Elenmiş dere kumu toprağın yüzeyine 1-1,5 cm. kalınlıkta serilip tırmıkla karıştırılıp yedirilir) Ağır toprakların kumlama işlemi sonbaharda tekrarlanabilir.
Çim alanlarının sulaması, biçmesi, yabancı otların ayıklanması ve gübreleme işlemine devam edilmelidir.
Çim alanlarının yıllık azot gereksiniminin yansı Mayıs ayında karşılanır. Her metreküpe 30-40 gr. amonyum sülfat içeren gübreler yeterlidir.
YAZ DÖNEMİ
HAZİRAN
Toprakların çapalanmasına devam edilir.
Yazlık çiçek fidanlarının ve tüplü fidanların dikimi yapılır. Tüplü, kaplı fidan da olsa, dikimini takiben mutlaka sulanması gerektiğini (Can suyu) unutmamalıdır.
Yazın yapraklannı döken bitkilerin budamaları devam eder.
Sulamalara çok dikkat etmek gerekir, zira artık toprak suya fazla gereksinim duymağa başlamıştır. Sulama akşam saatlerinde yapılmalı, hava koşulları ve bitkilerin su istekleri doğrultusunda yeterince sulamaya özen gösterilmelidir.
Göz aşısı yapılabilir.
Çim alanların sulanması önem kazanır. Sabah ve akşam saatlerinde, güneşin etkisi azaldığı vakitlerde gerekirse günde iki defa sulanabilir.
Çim biçme daha sık yapılır. Bu arada biçme artıklarının bir kısmının çimler arasında bırakılmasının, toprak nemini koruması bakımından yararlı olduğu gözönüne alınmalıdır.
İlk yarısı Mayıs ayında verilen azotlu gübrenin diğer yarısı Haziranda veya yaz dönemi boyunca ister bir kerede ister azar azar, verilir.
TEMMUZ
Kaymaklaşan toprak tabakası, çapalanarak kırılır.
Yabancı otların temizliğine devam edilir.
Yaz boyu çiçek açan ağaç, ağaççık ve çalıların ve yazlık çiçeklerin (özellikle güllerin) gübre takviyesi yapılır. (Organik gübreler, gübre şerbeti, ya da her metrekareye 30-40 gr. yapay kompoze gübre). Çiçeklenmenin sonunda gübrelemeye de son verilir.
Tüplü, kaplı fidanlarla Sonbaharda çiçek açan mevsimlik ve çok yıllık çiçeklerin dikimleri yapılır.
Güllerde, aşılı ağaç, ağaççık ve süs çalılarında piçler (kök ve kök boğazından çıkan bitkinin aşılı olmayan anacına ait sürgünler) kesilir.
Sulamaya Hazirandaki gibi muntazam devam edilir.
A?USTOS
Gerektiğinde çapa yapılır.
Gübreleme yapılmaz. Bu ayda yapılacak gübreleme fayda yerine zarar verir.
ilkbaharda çiçek açan çok yıllık çiçeklerin dikimi yapılır.
İlk budaması Nisan da yapılan herdem yeşil ağaç, ağaççık ve çalıların ikinci budaması Ağustosun ikinci yarısında yapılır.
Herdem yeşil çitlerin budaması bu bitkilerin her taraftan ışık almaşım kolaylaştıracak şekilde, yakandan aşağıya genişleyerek yapılır.
Sulama önemini bu ayda da sürdürmektedir. Diğer yaz ayları gibi dikkatle sulamaya devam edilir.
Ağustos sonu ile Eylül sonuna kadar durgun göz aşısının en uygun mevsimidir.
Çimlenecek alanların topraklarının hazırlanması işlerine devam edilir.
SONBAHAR DÖNEMİ
Sonbahar bahçe işlerinin yoğunluk kazandığı en önemli ve faal mevsimidir.
EYLÜL
Sonbahar yağmurları İle birlikte toprak tavını almağa başlamıştır. Bu durumda toprağın mutlaka işlenmesi lazımdır.
Sonbaharda, (hatta ilkbaharda) dikilecek fidanların yerleri hazırlanır, çukurları açılır.
Ot mücadelesine devam edilir, kaymaklanma olursa toprağın hemen çapalanmasına dikkat edilir.
Fakir toprakların iyileştirilmesi İşlemleri devam eder ve bu toprarların üzerine yukarıda anlatıldığı üzere, organik gübre serpilip çapalanarak toprağa yedirilir.
Tüplü ve kaplı fidanlar dikilebilir. Sonbahar dikimlerini uygun hava koşullan meydana geldiğinde hemen yapmanın, fidanların köklerinin çalıştırma olanağı bulabilmesi açısından, çok yararlıdır.
Kışlık çiçek fideleri ve ilkbaharda çiçek açan soğanlı bitkiler dikilebilir.
Büyük ağaçların yer değiştirmesi yapılabilir.
Ağustos'ta yetiştirilemeyen budama işlemlerine Eylül ortalarına kadar devam edilir.
Yağmur ve yağışlar yeterli değilse sulamaya devam edilir.
Dökülmeye başlayan yapraklar temizlenir.
Yeni çim alanı yapımına devam edilir. Bunun için en uygun zamandır. Çimler sulanır. Çimlerin ilk biçimi yapılacaksa, bunun iyi bilenmiş bir tırpanla yapılması zorunluğunu bir kere daha hatırlayalım.
EKİM
Kirizme, belleme, çapa, fidan çukuru açılması gibi toprak işleme faaliyetleri için en uygun ay ekim ayıdır.
Toprak işlerken organik gübre verilmelidir. Kaplı-tüplü her türlü fidan dikilebilir.
Yağışlar yeterli değilse sulamaya devam edilir. Zira, bitkilerin toprakta yeterli kadar neme kavuşmadan kışa girmeleri sakıncalıdır.
Çim alanlarında sulama, sıkıştırma ve biçme işlemleri devam eder. Hazırlanan yeni alanlara çim tohumu ekilir.
KASIM
Hava koşullarının elverdiği oranda toprağın işlenmesine devam edilir.
Kök diplerinin torf, yaprak çürüntüsü, kompost ve organik gübrelerle örtülmesi, o ağacın kış koşullarına hazırlanması yönünden iyi olur.
Toprak işlenirken gübre verilir.
Kasım ayı klasik olarak tam bir fidan dikme mevsimidir. Tüplü, topraklı, topraksız her türlü fidan (tabii, taksonun özellikleri dikkate alınarak topraklı veya topraksız, veya tüplü olabileceğini hatırlayalım.) dikimine başlanır ve bu işleme don'lu günlere kadar devam edilir.
Budama için de en ideal aydır. Budanan dal ve sürgünlerin uçları kışın donarsa, bu ölü uçlar ilkbaharda yeniden kesilir.
Yağışların yetersiz olması durumunda sulamaya devam edilir. Özellikle yeni dikilen fidanlara mutlaka su vermek gerektiği hiç unutulmamalıdır.
Kış koşullarına karşı duyarlı olan bitkilerin dipleri kabartılmalı ve
mümkünse uygun bir malzeme ile sarılmalıdır.
ilkbaharda çimlenecek alanların kirizmesi ve drenajı yapılır.
ÇİM BİÇME
ÇİM BAKIMI
Havalandırma
Evet, böyle bir terim gerçekten var ve size açıklamaktan memnuniyet
duyuyoruz! Çim köklerinin havalandırılmasını ifade ediyor. Çimler çoğunlukla
yeterince kumlu olmayan topraklarda bulunduğundan, soluması gereken köklere gerekenden
çok az hava ulaşır. Bunun sonucu olarak toprak çok yapışkandır ve çimenliğin
büyümesine engel olur. Havalandırmanın (hava katma) yardımı olabilir. Çimde
delikler açmak için özel bahçecilik ve çevre düzenleme aletleri kullanılır. Bu
delikler daha sonra çamurlu hale gelmemeleri için iri kumla doldurulur. Artık,
yüzey suları daha iyi akar ve çim kökleri daha fazla hava alır ve böylece
çimenlerin daha iyi büyümesi sağlanır. Evinizdeki küçük çimlik alanlarda veya
sorunlu alanlarda (örn. toprağın bilhassa killi olduğu ve/veya durgun su
içerdiği durumlar) çimleri bel kullanarak havalandırabilirsiniz.
İşimizi kolaylaştıralım
Çim ekmeye hazırlanıyorsanız her bulduğunuz tohumu kullanmayın. Artık,
yassı ve yaklaşık üçte bir daha yavaş büyüyerek işçilikten tasarruf sağlayan
tohum karmaları vardır. Başka bir deyişle, daha az çim biçmeniz ve daha az
kırpıntı temizlemeniz gerekir.
Çiçekli ÇİM ALANLAR
Tavşan otu, ak üçgül ve papatya gibi
bazı çiçekler biz istemememize karşın çimlerimizde kendilerine yer bulurlar ve
buna göz yumulur. Ancak, aktif olarak çayır tohumlarına karar kılan bahçıvanlar
bunların sadece arazinin kullanılabilirliğini kısıtladığını anlamalıdırlar.
Çiçek çayırlarının üzerine devamlı olarak ayakla basılmamalıdır. Ekim işlemi
için yaygın olarak bulunan tohum karmaları kullanılabilir..
Kireç
İnsanlar çoğu zaman çimliklerine kireç eklemeyi unutur. Ancak, çayır otunda
da olduğu gibi, toprağın çok asitli olması halinde çimenlerin büyümesi
genellikle kısıtlıdır. Çimlik için ideal pH düzeyi hafif asidik (pH 5,5 - 6,5
arasında) olmalıdır. Kireç düzeylerini korumak için, yıllık metrekare başına
yaklaşık 50 - 60 gram tarım kireci yeterli olur. Kireci daha iyi bağlayan killi
topraklara göre, kumlu topraklarda kirece genellikle daha fazla ve daha sık
ihtiyaç duyulur. Çimenliğinizin pH değerini toprak sondasıyla kendiniz
belirleyebiliyorsanız, pH değerini 0,5 artırmak için metrekare başına 60 gram
kireç ekleyin. Örnek: pH değerini 4 olarak ölçüyorsunuz ve bunu 6’ya çıkarmak
istiyorsunuz; metrekare başına 4 x 60 gram, yani yaklaşık 240 gram kireç
gerekir. Yaklaşık 100 metrekarelik bir çimlik için 25 kg’lık çuval yeterli
olacaktır.
Yeni tohumların ekilmesi
Yeni tohumların ekimini toprak
sıcaklığı yaklaşık 14 dereceye ulaşana kadar erteleyin. Böylece tohumlar daha çabuk
filizlenir ve genç bitkiler daha hızlı büyür. Kullanılan tohuma bağlı olarak
metrekareye 30 - 40 gram arası yeterlidir. Gübreyi serpme konusunda deneyiminiz
azsa ve eşit dağıtım sağlandığı konusunda sezginize güvenemiyorsanız, eşit
tohum dağıtımını sağlamak için de ayar seçeneği bulunan gübre serici kullanın.
Tohumları atmayı da unutmayın! Gerçekten kuru hava koşulları nedeniyle
tohumları on dört günlük süre içinde veya filizlenmeden önce sulamayı ister
veya ihtiyaç duyarsanız, tohumların basınçlı suyla yüzeye çıkmaması için
sulamayı çok dikkatli yapın; özellikle eğimli yerlerde bunun için titiz bir
işlem gerekir. Sık sık ilk biçim için en uygun zamanın ne olduğu sorulur: Üç
veya dört hafta bekleyin; bu süre sonunda ancak, çim yeşillenmeye başlayıp bitki
sapları yaklaşık sekiz santimetre boyuna ulaşmışsa biçmeye başlayın. Şimdilik
beş santimetreye kadar kesin; çimler üçüncü veya dördüncü kez biçilip
kalınlaştığında aşama aşama üç santimetreye kadar kesilebil
AĞAÇ BUDAMA ŞEKİLLERİ
ankara ve çevresinde ağacın isteğine uygun şekilde budama ziraat mühendisi ali bey 0553-225-24-37 tarafından yapılır.
AĞAÇ BUDAMA
Meyve ağaçlarını en kısa zamanda ürün vermeye başlatmak ve onları uzun
süre verim çağında tutmak için budama yapılır.Gövde üzerinde ana dalların
sayılarını ve dağılışlarını düzenleyerek meyve ağacının sağlam, düzenli ve
dengeli yapı oluşturmasını sağlamak, Meyve ağaçlarının bakımını, meyvelerin
hasadını, hastalık ve zararlılarla mücadele v.b. teknik işlerin uygulanmasını
kolaylaştırmak,Meyve
ağaçlarının bakımını, meyvelerin hasadını, hastalık ve zararlılarla mücadele
v.b. teknik işlerin uygulanmasını kolaylaştırmak,Kurumuş, hastalıklı, zarar görmüş, kırılmış dallar ile birbirinin
üzerine binmiş, ya da zayıf dar açılı dalları kesmek.günümüzde gelişmiş
ağaçların senelerce budanmadığını görüyoruz.budanmış ağaç dallarına
ulaşabildiğimiz her yere macunlama işlemi yapıyoruz.
BUDAMA İLE elde ettiğimiz kazanımlar
a) Bitkileri en kısa zamanda ürüne yatırmak
b) Bitkilerin toprak altı ve toprak üstü organları arasında uygun
gelişim sağlamak
c) Toprak işleme, budama, ürünlerin derimi, hastalık ve zararlılarla
mücadele işlerini kolaylaştırmak; d) Bitkilerde ışıklanmayı sağlamak ve yaprak
alanını dengeli bir şekilde artırmak; bu sayede meyve kalitesini artırmak….
e)bir yıl ürün verme bir yıl vermeme olayını kaldırmak.
NASIL BUDAMALAR
YAPILIR
a) Şekil budaması,
b) Ürün budaması,
c) Gençleştirme
budamas
BUDAMA
ZAMANI
Budama zamanının meyve ağaçlarının gelişme ve verimine
etkisi büyüktür. Budama, yaz ve kış olmak üzere iki ayrı mevsimde yapılır.ayrıca
kuru dalların kesim işlemi her zaman yapılabilinir. Bazı meyve türlerinde
budamayı, hem yaz hem de kış aylarında birbirini tamamlayacak şekilde yapmak
mümkündür.
Çünkü şiddetli donlardan önce yapılacak kesimlerle
oluşacak yara yüzeyleri nedeniyle çok düşük sıcaklıklarda meyve ağaçlarında
bazı dallar üşüyebilir, ya da donabilir.
Sert çekirdekli meyve ağaçlarında şiddetli soğuklar,
çok kesim yapılmış ağaçlarda zamk oluşumunu artırır, bu da kabuk yarılmalarına,
ağaçların zayıflamalarına neden olur. O yüzden derin budamalardan kaçınıyoruz.
Oysa şiddetli donlar geçtikten sonra yapılacak
budamalarda kesim yüzeylerinde meyve ağaçlarının üşümeleri önleneceği gibi
bunların donlara karşı dayanımları da artar.
İlkbahar gelişme periyodu başladıktan sonra yapılacak
budamalar ise, meyve ağaçlarında sürgün oluşumunun gecikmesine neden
olmaktadır.
2.Yaz
Budaması
Yaz budamasından amaç, meyvelerin daha iyi
renklenmelerini sağlamak, kış aylarında yapılacak budama işlemlerini azaltmak
ve hasat ile kültürel faaliyetleri kolaylaştırmaktır. Yaprakların ve dalların
durumları meyve gelişimi ve kalitesine etki eder.
Meyve ağaçlarında dallar odunlaşmaya başladığı zaman
yaz budamasına başlanmalı ve Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında bazı hallerde
de Eylül ayının sonuna kadar bu işleme devam edilmelidir. Yaz budaması
özellikle meyve ağaçlarının şekillendirilme yıllarında yapılması gerekli olan
önemli bir işlemdir.
MEYVE AĞAÇLARINAVERİLECEKŞEKİLLER
Meyve fidanlarına şekil verilirken, beslenme durumu ile buna bağlı
olarak tür ve çeşitlerin özel budama istekleri, meyve tür ve çeşitlerinin özel
dallanma şekilleri budamaya karşı dalların vereceği tepki gibi bilgilerin
yeterli olması ayrıca önem kazanır.
Oysa, nemli bölgelerde durum tamamen aksi şekilde
düşünülmelidir. Yani fidanların iç kısımlarında fazla nem tutmayacak şekilde
açık ve aşırı toprak neminden fazla zararlanmayacak şekilde yüksek gövdeli
olarak terbiye edilmelidir.
GOBLE ŞEKLİ
Meyve fidanlarına nemli bölgelerde uygulanan bir
şekildir. Elma, ayva, armut, erik, şeftali ve kayısı gibi meyve türlerine uygun
bir şekildir.
Birinci Yıl: Bir yıllık fidan topraktan 60-80 cm yükseklikte 4-5
göz üzerinden kesilir. Bu şekilde ilkbahar gelişme periyoduna giren fidanlarda
4-5 sürgün gelişmeye başlar
Bu işlemler tamamlandıktan sonra, dallar 40-60 cm
uzunlukta kesilir. Daha kısa dallar olduğu gibi bırakılır. Ana dalların gövde
ile yaptıkları acıların 45o olmaları gerekir. Eğer bunlar dar ise
genişletilir, geniş ise daraltılır.
İkinci
Yıl
Ağaçlar ilkbaharda gelişmeye başlar ve her ana daldan yeni sürgünler
meydana gelir. Yaz sonu veya kış mevsiminde her ana dal üzerinde gelişmiş
dallardan 2 tane seçilir. Bunlardan biri yardımcı, diğeri ana dalın devamını
sağlayan dal olmalıdır.
Ana
dalların kesimlerine gelince; bunlar 40-50 cm uzunluğunun altında gelişme
göstermiş ise dokunulmaz. Uzunlukları 80-100 cm olan dallar 40-60 cm
yükseklikten toprağa bakan göz üzerinden kesilebilir
Üçüncü
Yıl
İlkbahar gelişme periyodu başlar başlamaz, büyüme noktalarında gelişme
görülür ve her ana ve yardımcı dallarda yeniden 3-5 dal oluşur. Ayrıca, yaz
veya kış aylarında, yine her ana dal üzerinde oluşmuş dallardan biri ana dalın
diğeri yardımcı dalın devamını sağlayacak iki dal seçilir. Yardımcı dalların,
bir öncekilerin aksi yönünde olması gerekir.
Sonraki yıllar
Fidanlar meyve vermeğe başladıktan sonra sürgünlerin
uzunlukları da kısmen azalır. Bu nedenle, sürgün uzunlukları 50 cm kadar olan
dallara dokunulmaz. Daha uzun olanlar bu düzeye indirilebilir. Bu şekilde meyve
ağaçlarında her yıl ana ve yardımcı dallarda oluşan dallar arasından iki dal
seçmek, geri kalan dalları bağlamak, eğmek veya bükmek suretiyle, meyve
ağaçlarında 5-6 yardımcı dal oluşuncaya kadar şekil budamasına devam edilir
PALMET TARZI TERBİYE ŞEKLİ
Palmet Şekli Bu şekilde, dallar bir düzlem üzerinde
yayılır. Dünyada değişik etkiler altında birbirinden farklı palmet sekileri
geliştirilmiştir (Şekil 8.8). Yumuşak ve sert çekirdekli meyvelerin çoğunda
uygulanabilen palmet şekillerinden ülkemizde en yaygın olarak kullanılan; yatay
veya meyilli palmettir. İkisi arasındaki fark ana dalların gövde ile yaptıkları
açıdır. Meyilli palmette bu açı 45°-60° iken, yatay palmette 90°’dir. 1 2 Şekil
8.6 İkinci yılda fidanın 1) Budanmadan önce 2) Budandıktan sonraki durumu
Budama Teknikleri 13 Fidanlar dikildikten sonra 40-60 cm yükseklikten 3-5 cm
tırnak bırakılarak kesilir. İlkbahar gelişme periyodundan itibaren özenle
gerekli bakım yapılan fidanlar gelişmeye başlar. Temmuz-Ağustos aylarında
fidanlara şekil verilmeye başlanır. Bu amaçla her fidanda iki anadal ile bir de
doruk dalı seçilir. Diğer dalların gelişmesi engellenir. İki ana daim gövdenin
her iki yanında, gövde ile 45°-60° açı yapması istenir. Bunu sağlamak için
bahçede ya sabit telli sistem bulunur veya ağacın dalları daha önceden
hazırlanmış söğüt veya kavaktan yapılmış herekler ile bağlanır. Kış dinlenme
periyodu içerisinde yazın yapılmış olan işler gözden geçirilir. Seçilen dallar
60-80 cm uzunlukta kesilir. İkinci yıl fidanların bakımları eksiksiz yerine
getirilirken Temmuz-Ağustos aylarında ikinci kat oluşturmak üzere yine fidanın
üzerinde ilk yılda olduğu gibi iki ana dal ve doruk dalının devamı seçilir. Bu
şekilde palmet sisteminde her yıl veya iki yılda bir, bir kat oluşturulur.
Ancak beş kattan daha fazlasına müsaade edilmemelidir. Katlar arasındaki
uzaklık, toprak ve ekolojik şartlara göre değişmektedir. Ancak her kat bir
önceki kattan en azından 10-20 cm daha yüksekte oluşturulmalıdır
PİRAMİT FORMLU TERBİYE ŞEKLİ
Piramit Şekli Dalların gövde üzerinde dağılışlarına
göre spiral ve katlı olmak üzere iki şekli vardır. Daha dikine büyüme
özelliğine sahip olan armut gibi meyvelere uygulanır. Spiral piramitte dallar
gövde üzerinde muntazam olarak dağılmaktadır. Katlı piramitte ise üç dal bir
araya gelerek gruplaşmakta ve kat oluşturmaktadır. Birinci kat ile ikinci kat
arasındaki mesafenin 110 cm, ikinci ile üçüncü kat arasındaki mesafenin 100 cm,
üçüncü ile dördüncü kat arasındaki mesafenin 90 cm olmasına dikkat edilmesi
gerekmektedir. Bu şekilde katlar, aralarındaki mesafe 10’ar cm azaltılarak
oluşturulmaktadır. Piramit şeklinde fidanlar 60-80 cm yükseklikten, 3-4 cm’lik
bir tırnak bırakılarak kesilir (Şekil 8.5). İlkbahar gelişme periyodu ile
birlikte fidandaki gözler sürmeye başlar. Yaz gelişme periyodunda
Temmuz-Ağustos ayları içerisinde gövde üzerinde düzgün olarak dağılmış, gelişme
kuvvetleri eşit olan üç anadal ile gövdenin devamım sağlayacak olan doruk dalı
seçilir. Diğer dallar ise kesilmeyip eğilip bükülerek gelişmesi engellenir
(Şekil 8.5). Kış gelişme periyodu içerisinde yazın yapılan işler gözden
geçirilir. Eğer ana dallar ve doruk dal arasında gelişme yönünden bir denge
mevcut ise dallar 60-80 cm üzerinden kesilir. Eğer ana dallar arasında gelişme
yönünden bir dengesizlik mevcut ise daha önce belirtilen önlemlerle bu
dengesizliğin giderilmesine çalışılır. 12 Bahçıvanlık Rehberi Şekil 8.5 Bir
fidana piramit şeklinin verilmesi 1) Şekil verilmek üzere tepesi kesilmiş bir
yıllık fidan 2) Aynı fidanın budanmadan önceki durumu 3) Budandıktan sonraki
durumu 1 2 3 İkinci yıl yaz gelişme periyodu içerisinde her anadal üzerinde bir
tanesi ana daim devamını sağlayacak, diğeri ise yardımcı olmak üzere iki dalcık
seçilir. Her ana daim üzerindeki yardımcı dalların aynı yönde olmasına dikkat
edilir. Ana ve doruk dalı üzerindeki diğer dalcıklar ise karşılıklı çekilerek
bağlanır. Takip eden kış periyodu içerisinde herhangi bir müdahale yapılmaz.
Sadece yazın yapılan işler kontrol edilir, varsa eksiklikler giderilir ve
gerekli kısaltmalar yapılır (Şekil 8.6). Üçüncü yıl içinde ağacın gelişmesi
toplu olarak incelenir. Karşılıklı bağlanmış dallar çözülmüşse tekrar bağlanır.
Anadallar 50-60 cm’den fazla gelişme göstermişlerse bu dallar 50-60 cm
uzunluktan kesilir. Ayrıca ana dallar ile yardımcı dallar arasında denge
sağlanmasına çalışılır. Doruk dalı ise 110-120 cm yükseklikten 3-4 cm tırnak
bırakılarak kesilir. Bundan sonra ikinci kat oluşturulmasına başlanır.
DORUK DALLI ŞEKİL
Kurak bölgeler için uygun bir şekildir. Genellikle, taç, üç ana dalla,
orta kısımda gelişen bir doruk dalından oluşur. Elma, armut, şeftali, kayısı,
kiraz ve vişne gibi meyve türlerine uygulanabilir. Bu şeklin goble şeklinden
farkı, ortasında bir doruk dalının bulunması, değişik doruk dallı şekilden
farkı ise, doruk dalının şekillenmeden dik olarak büyümesine devam etmesidir.
Birinci Yıl: Kış
aylarında ya da ilkbahar gelişme periyodundu başlamadan bir süre önce bir
yıllık fidan, topraktan 40-60 cm yükseklikte, kuvvetli 4- 5 göz üzerinden
kesilir. Haziran, Temmuz ve Ağustos ayları veya şiddetli soğuklar geçtikten
sonra kış ayları içerisinde fidanlara ilk şekil verilebilir. Bu amaçla,
fidanların gövdesi üzerinde düzenli dağılmış, gelişmeleri eşit kuvvette olan 3
ana ve bunların ortalarında gelişen doruk dalı olmak üzere 4 dal seçilir.
Seçilecek dalların gövdeleri ile yaptıkları açılarının
45o,
kendi aralarında ise 120o‘lik açılarla olmasına dikkat edilir.
Dalların uzunlukları 40 cm’den az ise bunlara dokunulmaz. Ancak daha uzun
olarak gelişen dallar 40-60 cm yükseklikten eşit uzunlukta kesilebilir.
İkinci Yıl
İlk şekil verilen fidanların ana dallarından
ilkbaharda 3-5 yeni dal oluşur. Yaz gelişme periyodu içerisinde sürgünler
odunlaştıktan sonra, ya da kış aylarında her ana daldan biri ana dalın devamını
sağlayan, diğeri yardımcı dal olmak üzere iki ve doruk dalından bir dal
seçilir. Fidanlar üzerinde belirtilen işler yapıldıktan sonra dalların
kesilmelerine başlanır.
Üçüncü ve sonraki yıllar
İlkbahar
ve yaz gelişme periyotlarında ağaçlarda gerekli bakım işleri yürütülür. Bütün
bunlardan sonra her yıl ve yardımcı dallar üzerine oluşacak 3-5 daldan birer
tanesi ana ve yardımcı dalların devamını, birer tanesi de bunların yardımcı
dalını oluşturmak üzere ikişer dal seçilir.
BODUR ELMA BAHÇELERİNDE BUDAMA VE TERBİYE
Bodur
bahçelerde ağaçların en fazla 2.5-3 m boylanmasına müsaade edilir. Bu
bahçelerde budama ve terbiyede asıl amaç meyveli dalların ana eksen etrafında
bir silindir formu almasıdır. Merkezden dışa açılarak oluşan dalların çapı
ağacın üst kısmına doğru kademeli olarak azalmalıdır. Yan dalların kalınlığı
daima gövde kalınlığından az olmalı ve ağaçların silindir şekli alması
sağlanmalıdır
1. Dikim ve İlk Yıl Budaması
İdeal fidan; 1-1.5 m. boyunda, çapı 1.5 cm’den
daha fazla olan ve 5-8 adet geniş açılı yan dalı bulunan fidandır. Ülkemizde
genellikle kamçı şeklinde fidanlar üretildiği için piyasada dallı fidan
bulmak mümkün olmayabilir. Bu sebeple şekillendirmeye kamçı haldeyken başlanmalıdır.
Dikimden sonra; kamçı şeklinde fidanların tepesi 70-75 cm’den kesilir.
70-75
cm’den tepesi vurulmuş fidanlarda, ilkbaharla birlikte topraktan 45-75 cm
yükseklikte birinci katı oluşturacak yan dallar çıkmaya başlar. Bu sürgünlerden
tepe noktasına en yakın olan dal lider dal olarak seçilir. Sürgün uzunlukları
7.5-10 cm olduğunda her iki haftada bir liderin 10 cm altındaki sürgünlerin el
veya makasla uzaklaştırılması gerekir. Bu kesimler Temmuz sonuna kadar
tekrarlanmalıdır
Öte yandan haziranın ortasından sonra dik büyüyen
dalları lider ile 45-60O açı yapacak şekilde açmak
gerekmektedir. Bu amaçla eğer dal küçükse kürdan, çamaşır mandalı; biraz
büyüksen çıtalar, çubuklar veya çamaşır mandalına bağlı
beton ağırlıklar kullanılabilir. Açı genişletmede kullandığımız bu materyaller
Ağustos ayı sonunda çıkarılmalıdır.
2. İkinci Yıl Budama ve Terbiye
Bodur elma bahçelerinde lider, dikim yılında
budandıktan sonra tekrar kesilmez. Eğer gelişme zayıfsa tekrar tepe kesimi
yapılabilir.
İkinci yılda toprak seviyesinden itibaren 45 cm’ye
kadar olan mesafeden çıkan sürgünler uzaklaştırılır.
Fidanımızda istenilen dallanma olmamışsa veya sadece 1-2 adet yan dal oluşmuşsa bu dallar
çıkarılır ve yeni dikilmiş gibi tepesi 75 cm’den kesilir.
Özellikle kuvvetli gelişen çeşitlerde gelişmeyi
azaltmak için daha az budama yapılmalıdır.
Ağaç gençken yan dalların yatay büyümesini sağlamak ve
kuvvetli dik sürgün büyümesini engellemek önemli bir prensiptir.
Bodur
elma bahçelerinde liderin mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde üst tele
ulaşması sağlanmalıdır. Bunu sağlamak için lidere rakip olan sürgünlerin
uzaklaştırılmasına devam edilir. Ayrıca liderin dik durmasını sağlamak için
destek sistemine bağlanmalıdır
. Üçüncü Yıl Budama ve Terbiye
3. yıl artık önemli miktarda meyve alınacağı için
ağaçlar budanırken meyve gözlerine dikkat edilmelidir. Dik sürgünler ve aşırı
güçlü dallar, kırılmış veya hastalıklı dallar çıkarılır. Yine toprak
seviyesinden 45 cm mesafeden çıkan sürgünler ve katlar arasında aşırı kuvvetli
büyüyen sürgünler varsa çıkarılır.
3. yıl gelişme
periyodunun başlaması ile birlikte katlarımız iyice belirginleşmeye
başlayacaktır. Lider istenilen yüksekliğe bu sezon sonunda ulaşır.
Haziranda önceki yıllarda yapıldığı gibi dalların
açıları genişletililir. Aşırı meyve yükünden dolayı kırılmaları önlemek için
meyve dallarını ve ana dalları tellere bağlamak gereklidir.
. Verim Çağındaki Ağaçlarda Budama
İdeal bodur elma ağacı, toprak seviyesinden 0.5-1 m
yukarıda yaklaşık 4-5 daldan oluşan bir kata sahiptir ve alt katlara daha iyi
ışık ulaşması için ilk katın üstündeki boşlukta sadece küçük meyve dalları
bulunmalıdır. Alttaki dallar her zaman üsttekilerden daha geniş olmalıdır. Bunu
sağlamak için çok acele edilmemeli ve aşırı kesimler yapılmamalıdır.
Unutulmamalıdır ki bütün kesimler az veya çok meyve tutumunu geciktirir.
4. büyüme sezonunda ağaç dengeli bir taç oluşturur. Bu
yıldan sonra aşağıda kat iskeletini oluşturan dallar korunmalıdır ve her katta
4-5 dal olana kadar ağaç iskeleti oluşturulmaya devam edilir ve sık dallar
çıkarılır.
Verim çağındaki ağaçlarda yan dallarda dallanmayı
artırdığı için uç kesimi genellikle tavsiye edilmez. Uç kesimi, spur çeşitlerde
bir dalın devamlı gelişmesini sağlamak amacıyla yapılır. Granny Smith gibi ölü
göz oluşturmaya eğilimli çeşitlerde, gövdeye yakın kısımlarda meyve gözü
oluşturmak ve ölü göz oluşumunu engellemek için yan dallarda uç kesimleri
yapılmalıdır.
Verim çağında ağaç yüksekliği 2.5-3 m civarındadır.
Ağaçlar bu yüksekliğe 3-4. büyüme sezonu sonunda gelmelidir. Bu yüksekliğe
ulaşan ağaçta lider 2 şekilde baskı altına alınabilir.
1-) En üst dal telin diğer tarafına kıvrılabilir.
2-) 2 yaşlı dallar üzerinde daha zayıf yan dala kadar
geriye budanır.
Büyük meyve bahçelerinde 2. yöntem hem daha pratiktir
hem de işgücü tasarrufu sağlamaktadır. Ancak küçük alanlarda üretim yapanlar 1.
yöntemi de çok rahatlıkla uygulayabilirler.
Meyve ağaçları, düzenli bir budama, sulama, gübreleme
ve benzeri bakım işlemleri sonucu belirli süreler sonunda fizyolojik dengeye
girerler. Yetiştiricinin ağaçlara kazandırdığı bu önemli fizyolojik dengeyi
uzun süre devam ettirmesi arzu edilir. Bu da ancak ürŞekil budamasında olduğu
gibi ürün budamasının da üzerinde durulması gereken bazı ilkeler mevcuttur.
Yetiştirici budama yaparken bunları dikkate aldığı takdirde ağaçları fizyolojik
dengede tutabilirün budaması ile başarılabilir.
1-Meyve ağaçları, yaşlandıkça
veya sürgün gelişmeleri yetersiz olmaya başlayınca, bunların daha şiddetli
budanmaları gerekir. Ancak bu işlem yapılırken dalların tümü bir yılda
çıkarılmamalı, çok yıllık bir program yapılarak her yıl buna göre kesilmelidir.
2-Ana dallar, birer birer
ele alınmalı, bunlar üzerinde dikine büyüyen obur ya da birbiri üzerine gelen
dallar var ise çıkarılmalıdır.
3-Ana veya yardımcı
dallardan çıplaklaşmaya yönelenler kısa kesilerek, boş yerlerde yeni dalların
oluşturulmasına çalışılmalıdır
4- Çok yaşlı meyve
ağaçlarında meyve dallarının bir kısmı özellikle yaşlı olanları kesilerek veya
yaşlı meyve dalları kısaltılarak meyve dallarının yenilenmesine çalışılmalıdır.
Ancak genç, yeni meyve vermeye başlamış ağaçlara bu kural uygulanmamalıdır.
5- Kuru, hastalıklı ve
zayıflamış dallar diplerinden kesilerek çıkarılmalıdır.
7- Ürünün ağırlığı nedeniyle
eğilerek açıları genişletilmiş dallar diğer dallarla bağlanarak veya yerden
herek verilerek eski büyüme açılarına getirilmelidir.
8-Meyve seyreltmesine önem
verilmelidir
#Kuru budamaları aşağıdan yukarıya doğru, yaş
(yeşil) budamaları ise üst dallardan başlayıp aşağıya doğru yapmak daha uygun
olur.
#Ağaçların gelişmesini iyileştirmek ve hızlandırmak
için yapılan budamalarda; birbirlerine yakın (sıkışık) ve birbirine zarar veren
yaş (yeşil, canlı) dallardan daha zayıf ve genç olanlarını uzaklaştırmak
gerekir. Böylece kalan dallar daha iyi ve sağlıklı bir gelişme yaparlar.
#Budamalarda en uygun kesim aletinin seçilerek
kullanılması büyük önem taşır. Küçük ve ince dallar, keskin bıçak veya budama
makaslarıyla, 2.5 cm ye kadar olan daha kalınca dallar, saplı budama makasıyla,
yüksek dallar, sırıklı ve çekmeli makaslarla, daha kalınca dallar testereyle,
kalın ve yüksek dallar, emniyet kemeri ve budama merdiveni de kullanılarak
motorlu testereyle, boylu ağaçlar, sepetli veya merdivenli araçlar kullanılarak
motorlu te» Her şeyden önce bilgili, becerikli ve deneyimli işçiler
çalıştırılmalıdır. » Aletler yeterli ve amaca uygun olmalıdır.
# Çalışmalar tecrübeli teknik elaman veya çavuşlar
nezaretinde yürütülmelidir. » İşlek caddeler veya çalışanların bulunduğu
mekânlarda ya tatil günlerinde budama yapılmalı veya gerekiyorsa yol ve
caddeler araç ve insan trafiğine kapatılmalıdır. »#
AĞAÇ VE SÜS BİTKİSİ
süs bitkileri:
BAKIM ŞARTLARI VE ÜRETİM ŞEKİLLERİ İLE SÜS BİTKİLERİ İÇ MEKAN
VE DIŞ MEKAN BİTKİLERİ OLMAK ÜZERE 2 YE AYRILIR. ŞU AN DAHA ÇOK DIŞ MEKAN
BİTKİLERİNİ ANLAMAYA ÇALIŞACAĞIZ.
Süs bitkileri üretiminde
temel üretim şekli vejetatif üretimdir.
A:Vejetatif üretme,
B:çelik,
C:kök sürgünü,
D:yaprak,
E:yumru ve rizom gibi vejetatif bitki kısımlarından alınma
parçalarla yapılan üretme şeklidir.
Bazı bitki türlerinde de çimlenme engeli yüzünden tohum
çimlenmesi bir iki yıl sürebilir. Bunlara bir süre çimlenme engelini giderici
işlemler uygulamak gerekli olabilir. Bu durumda bunlar, bir tür çelikle çok
daha kolay üretilebilir. Bu çeşit vejetatif yollarla üretilen yeni bitkiler, bu
bitki kısmının alındığı ana bitkiye kalıtsal nitelikleriyle tıpatıp benzer
bitkilerdir.
Vejetatif Üretme
Temel Üretme Metodunu
İçermektedir: • Çelikle Üretme •
Aşı ile Üretme
Daldırma ile Üretme
Diğer Vejetatif Üretme
Yolları
FİDAN YER
Fidanlık sahasının
büyüklüğü
yıllık fidan ihtiyacı,
fidan yaşı,
fidanların şaşırtılıp şaşırtılmayacağına bağlı ise de fidanlık
tipiyle de ilgilidir.
Fidan yeri yetiştirilmesi istenen türlerin doğal yetişme
ortamı isteklerine uygun bir yer olmalıdır.
Fidan yerinin geçmişi
hastalık ve haşarat yönünden iyi bilinmelidir.
Fidan arazisinin
çevresinde herhangi bir çevre kirleticisinin olmaması gerekir. Düz sahalar
makineli çalışmalara olanak sağlar ve sahada daha eşit sulama yapılabilir.
Alanın iklim bakımından ılıman, vejetasyon periyodu uzun,
yağışları arzulanan miktar ve dağılımda olan sıcaklık düzensizlikleri, kuvvetli
don etkileri olmayan, yüksek hava rutubeti aşırıya kaçmayan bir yer olması
fidan yetiştirmenin en önemli klimatik koşullarını oluşturur.
Toprak ve su koşulları
Fidan toprak derinliğinin 50-80 cm olması idealdir. Fidan için toprağın hafif
olması idealdir.
Ağır killi topraklar
fazla su tuttuğundan soğuk olur ve güç ısınır. Toprak yüzeyinden itibaren 50 cm
derinliğine kadar olan kısımda taş ve çakıl bulunmamalıdır.
Taban suyu yüksekliği
de fidan seçiminde önemlidir. Taban suyunu fazla miktarda tuz içermesinin de
büyük sakıncaları vardır. Yakınında ve içinde yeterli, ucuz ve istenen
özelliklerde su bulunan fidanlıklar tercih edilmelidir.
Fidan su kaynakları nehir, çay, dere olmak üzere her türlü akarsular,
kuyular gibi her türlü su kaynağı olabilir.
yalnız verim ve kalite düşüklüğü değil giderlerin yüksekliği de
işletmenin verimli çalışmasına olanak vermez.
Güneşlenmenin az olduğu soğuk ve kuzey yörelerde doğu batı
doğrultusu daha büyük önem taşırken güneş ışınlarının fazla olduğu güney ve
sıcak yörelerde kuzey güney doğrultusu tercih edilmelidir.
FİDANLARDA BAKIM ŞARTLARI
Ot Mücadelesi Ve Çapa
Yabani otlar fidanların besinlerine ve su alımlarına ortak olup, daha
büyüdüklerinde de küçük fidanları ışıksız bırakarak boğulmalarına neden
olurlar. Bazı fidanlar bu ot rekabetine yenik düşerler, bazıları da gelişme ve
kaliteleri açısından büyük kayba uğrarlar. Ekim parsellerinde ot alma, ekilen
tohumlar çimlendikten hemen sonra elle ve dikkatle yapılmalıdır. ot almada el aletleri yanında daha çok makine
ve ekipmanlar kullanılır. Bir yılda 4-5 generasyon üreyen, gelişen yabancı ot
tohumları vardır. Bu itibarla ot kontrolünün bütün yıl yapılması gerekir
. Kimyasal ilaçlama
Makine ile budama
Tohum ekilmiş tarlalar
Tohum ekimi için zemin hazırlama, Ekilmiş tohumların sulanması
Bakımlı alan
Traktör ile çapalama
Sulama
Sulama, çeşitli
fiziksel ve kimyasal işlemlerle suyun besin maddelerini eriterek bitkinin bünyesine
alınabilirliğini sağlaması ve bu besin maddelerini dokulara, taşıması suretiyle
bitki beslenmesinde önemli rol oynar.
Küçük kaplı fidanlarda
üstten yağmurlama ile sulama en yaygındır.
saksılı fidanların su ihtiyaçları; türe, saksının büyüklüğüne, depolama kapasitesine, içindeki ortama, iklim
koşullarına ve sulama sistemine göre değişir.
SÜS BİTKİLERİNDE BUDAMA
Budama Gövde dal budamaları daha ziyade yapraklı fidanlar için
bahis konusudur. Fazla kıvrık dallar, çatallaşmış tepeler budanmak suretiyle
alınır. Bir tek asli gövde kalacağına göre diğerlerinin zamanında ve usulüne
uygun olarak alınması gerekir.
Budamada, şaşırtmanın 1.yılından itibaren başlanır. Her
vejetasyon mevsiminde, fidanın durumuna göre bir veya daha fazla tekrarlanır.
Budamanın şiddetli yapılması büyümeyi İYİ yönde etkiler. Budama keskin budama
makası ile yapılır.
Çatallaşmış tepelerde istikbal vadedenin dışındakiler ile
kalınlaşmış yan dallar ilk olarak alınır.
Kök kesimi tatbik
edilen fidanlarda kuvvetli bir kök sistemi teşekkül etmektedir. Bu fidanlar
gerek fidanlıktaki repikaj sahalarında gerekse ağaçlandırma sahalarında daha
iyi tutmakta ve gelişmeleri de daha fazla olmaktadır. Gerektiğinde fidanlarda
yan kök kesimi de uygulanarak yan kök teşekkülü aşırı olan türlerle bu mahzurda
ortadan kaldırılabilir. Kök kesimine tabi tutulacak fidanların yaşı, iğne
yapraklı ve yapraklı türlerde farklılık gösterir. Genel olarak ibreli
fidanlarda, bu işlemin uygulanacağı fidanların kökleri gelişmiş ve bıçak
darbesi karşısında kıvrılmayacak bir durumda olmalıdır. esimi yapılmalıdır.
Ancak, burada dikkat edilecek husus, fidan boylarını kök kesme bıçağının üst
çerçevesini aşmamasıdır.
fidanların 30-40 cm kadar boy aldığı devrede bu işlem
uygulanmalıdır. Aksi halde bıçağın, üst çerçevesine fazlasıyla mukavemet edecek
olan fidanlar zarar görebilir.
alınacak tedbirler şunlardır:
a-Toprağın kil oranı yükseldikçe bu hastalık arttığından
fidanlıklarda kil oranını düşürücü tedbirler alınmalıdır.
b- Bu hastalığın çok etkin olduğu fidanlıklarda ekim sıklığı
mümkün olduğu kadar azaltılmalıdır
- Ekimleri sıcak mevsimde(zamanda) yapmaktan kaçınmalıdır.
C:Tohum ekimleri ilkbaharda mümkün olduğunca erken
yapılmalıdır. Bu mantarın optimum üremesi + 24 ºC’de olmaktadır.
d- Tohum gerektiğinden daha fazla derine ekilmemelidir.
e- Ekim sonrası örtü materyali olarak ağır yapıda materyal
kullanmaktan kaçınılmalı, organik maddece zengin, gevşek
yapıda materyal kullanılmalıdır.
f- Normalden fazla gübre kullanılmamalıdır
Gübreleme Besin maddeleri kaybını önlemek üzere zaman zaman
bir düzen içerisinde fidanlık topraklarının gübrelenmesi gerekir. Yeterli besin
maddeleri verilen topraklarda yetişen fidanlar daha iyi tutar, daha iyi
gelişir. Bu nedenle fidanlıklarda gübreleme önem taşır.
. Genel ve ortalama olarak
dekar alana 2-3 ton ahır gübresi verilmesi önerilir. Gübrenin
verilmesini takiben derhal tırmık veya tarakla karıştırılması icap eder.
Kompostunda birim sahada kulanım miktarı; toprak türüne, tekstürüne ve toprağın
besin gereksinimine göre büyük ölçüde değişir. Ancak kabaca bir dekarlık sahaya
10-15 m3 kompost verilmesi önerilir. Kompostun yine ahır gübresinde olduğu gibi
toprağa bir tırmıkla gömülmesi, fakat bu gömülmenin 5 cm yi geçmeyecek şekilde
oldukça sığ olması istenir.
çim ekimi
ÇİM EKİMİ:
BAZI ÇİM ÇEŞİTLERİMİZ
BAZI ÇİM ÇEŞİTLERİMİZ
a)LoliumPerenne:İngiliz çimi:4-6 günde çimlenir.tüm
dünyada çim alanı yapımında kullanılır.sıcak ve bakım yapılan yerlerde diğer
çimlerle beraber kullanılır.
B:poa PratensisL(çayır salkım otu)çok yıllık ve kuvvetli çim tabakası
oluşturabilir.yan gelişir kısa boyludur.12-21 gün arası çimlenir.genelde
İngiliz çimi ile beraber kullanılır.böylece gelişme zamanı diğer türlerce
korunur.sık biçimde ve yoğun kullanıma uygundur.spor park ve bahçelerde sıkça
kullanılır.
C:Agrostis teniusL(İNCE TAVUS OTU).ince yapının istendiği serin nemli iyi
bakım yapılan hafif asidik topraklar için uygundur.aşınmaya dayanıklı değildir
çok kısa olduğundan
Golf
alanlarına önerilir.
D:BERMUDA GRASSL(BERMUDA ÇİMİ):ÇOK SICAK VE KURAK
YERLERDE,İYİ BAKIM YAPILABİLİNİRSE UYGUNDUR.15 SANTİGRATT DERECEDE GELİŞMEZ.EN AZ 24-25 DERECE SICAKLIK
İSTER.
E:FESTUCA RUBRA:KIRMIZI YUMAK
BİR DİĞER ADIDA SÜRÜNEN KIRMIZI YUMAK
GÖLGE
TOLERANSI YÜKSEKTİR.GÖLGE ALANLARDA TERCİH EDLİR.KISA BOYLANIR.İNCE YAPILIDIR.
F.FESTUCA ARUNDİNACEAL(UZUN YUMAK):NİSBETEN KALIN YAPILI,UZUN
VE SERT YAPILIDIR.UZUN ÖMÜRLÜ VE SERİN YERLERİ SEVER.GÖLGEYE ORTA DERECE
DAYANIMLI,BASILMAYA DAYANIMLIDIR.ALKALİ TUZLU TOPRAĞA VE DRENAJI DÜŞÜK TOPRAKTA
DAYANIMI İYİDİR.7-15 GÜN ARASI ÇİMLENİR.M2 YE AZ UYGULANMASI GÖRÜNÜMÜNDEN
DOLAYI GEREKLİDİR.
FESTUCA OVİNA(:KOYUNYUMAĞ):KURU İKLİME DAYANIMLI,GÖLGEYE DAYANIMI İYİ,İNCE,SİVRİ VE KOYU
YAPRAKLIDIR.SONBAHAR UYGULAMASINDAN DAHA İYİ SONUÇ ALINIR.
– Çevre:
a) Gölge Alan Çimi : Az güneş alan, nemli bölgelerde kullanılır.
b) Kurak Alan Çimi : Yoğun güneş alan bölgelerde idealdir.
– Çevre:
a) Gölge Alan Çimi : Az güneş alan, nemli bölgelerde kullanılır.
b) Kurak Alan Çimi : Yoğun güneş alan bölgelerde idealdir.
2. Gerekli
Araçlar
a)
Ekim yapılacak alanı temizleyin :
b)
Gübreleme ile toprağı besleyin
: Sonbaharda
ve ilkbaharda uygun gübreleri kullanın.
3.
Toprağın Hazırlanması:
Toprağın
hazırlanması, çim ekiminden bir hafta önce olmak koşuluyla, yılın her anı
yapılabilir.
Gerekli AraçlarKürek,
bel küreği,Tırmık,Rulo, ,ÇAPA MAKİNESİ,EL ARABASI
1. Bel küreği veya ÇAPA kullanarak toprağı 20 cm derinliğe kadar belleyin.
2. Tırmık yardımıyla toprağı düzeltin, topakları dağıtın, yabancı maddeleri temizleyin.
3. Kürek kullanarak toprak seviyesini eşitleyin (taşları temizleyin, çukurları doldurun)
4. Rulo ile toprağı sıkıştırın.
5. Tekrar tırmık yardımıyla toprağın yüzeyini düzeltin.
Bu işlemleri birkaç kere tekrarlayın. Yüzeyde 2 – 3 cmlik ince toprak katmanı olması çok önemlidir. Ekim sırasında mükemmel sonuç almak için, bu düzeltme işlemi özenle yapılmalıdır. Toprağı hazırlama işlemleri güneşli bir günde ve kuru toprak üzerinde yapılmalıdır. Eğer otomatik sulama sistemi döşenecekse, bu işlem toprak düzeltme işleminden önce yapılmalıdır.
1. Bel küreği veya ÇAPA kullanarak toprağı 20 cm derinliğe kadar belleyin.
2. Tırmık yardımıyla toprağı düzeltin, topakları dağıtın, yabancı maddeleri temizleyin.
3. Kürek kullanarak toprak seviyesini eşitleyin (taşları temizleyin, çukurları doldurun)
4. Rulo ile toprağı sıkıştırın.
5. Tekrar tırmık yardımıyla toprağın yüzeyini düzeltin.
Bu işlemleri birkaç kere tekrarlayın. Yüzeyde 2 – 3 cmlik ince toprak katmanı olması çok önemlidir. Ekim sırasında mükemmel sonuç almak için, bu düzeltme işlemi özenle yapılmalıdır. Toprağı hazırlama işlemleri güneşli bir günde ve kuru toprak üzerinde yapılmalıdır. Eğer otomatik sulama sistemi döşenecekse, bu işlem toprak düzeltme işleminden önce yapılmalıdır.
Tohum
serpme işlemi toprak kuruyken yapılmalıdır. Yağmurlu veya rüzgarlı havalarda
tohum serpmeyin. Tohum serpme işlemi sırasında sırtınızı rüzgara verin.
NOT:
EKECEĞİMİZ ÇİMİN KARIŞIMI
ÖNEMLİDİR.NEREDE,NASIL GÜNEŞ ALDIĞI İKLİMİ ÇOK ÖNEMLİDİR.KULLNACAĞIMIZ ÇİM
ÇEŞİDİ MİKTARLARI OTOMATİK OLARA DEĞİŞİR.HAZIR KARIŞIMLI ÇİMLERİ ÇOK
GÜVENDİĞİMİZ YERLERDE ALMALIYIZ.
KARIŞIM ORANLARININ NERE İÇİN UYGUN
OLDUĞU YAZMALIDIR.GÖLGE ÇİMİ,YARI GÖLGE ÇİMİ,GÜNEŞ ÇİMİ HERBİRİNİN KARIŞIM
ORANI FARKLIDIR.
Gerekli Araçlar
Tırmık
Rulo
Gübre serpme
Tohum serpme
Tırmık
Rulo
Gübre serpme
Tohum serpme
a) Ekim Tarihleri : Kuzeyde, Nisan, Mayıs, Eylül
ayları ekim yapmak için uygun aylardır. Mart, Haziran, Temmuz, Ağustos aylarında
ise ancak hava şartları uygun olduğu takdirde ekim yapılabilir. Haziran, Temmuz, Ağustos aylarında ise ancak
hava şartları uygun olduğu takdirde ekim yapılabilir. Diğer aylar ekim yapmaya
uygun değildir.
b) Tohum miktarı : m²ye 30 – 40 gr arası tohum gerekir.
c) Ekim Yöntemi : Tohumları karıştırın. Tohumların yarısını bir yöne, kalan yarısını ise diğer yöne doğru yürüyerek serpin. Bir geçtiğiniz yerden bir daha geçmemek için ekim yapılacak alanı parsellere bölün. Çim ekilecek alanın kenarlarına daha fazla tohum serperek, çim alanın sınırlarını belirginleştirin. Tırmık yardımıyla, tohumların üzerini hafifçe toprakla kapatın (1 cmden az). Bunu yaparken , tohumları bir araya toplamamaya özen gösterin. Tohumların üzerini ince elenmiş toprakla kapatın. Tohumların toprakla tam olarak temasını sağlamak için kuru toprak zemini rulo yardımıyla iyice sıkıştırın.
b) Tohum miktarı : m²ye 30 – 40 gr arası tohum gerekir.
c) Ekim Yöntemi : Tohumları karıştırın. Tohumların yarısını bir yöne, kalan yarısını ise diğer yöne doğru yürüyerek serpin. Bir geçtiğiniz yerden bir daha geçmemek için ekim yapılacak alanı parsellere bölün. Çim ekilecek alanın kenarlarına daha fazla tohum serperek, çim alanın sınırlarını belirginleştirin. Tırmık yardımıyla, tohumların üzerini hafifçe toprakla kapatın (1 cmden az). Bunu yaparken , tohumları bir araya toplamamaya özen gösterin. Tohumların üzerini ince elenmiş toprakla kapatın. Tohumların toprakla tam olarak temasını sağlamak için kuru toprak zemini rulo yardımıyla iyice sıkıştırın.
5.
Bakım
Çimlerin
çıkma süresi kullanılan tohum karışımına göre değişiklik gösterir. Yaklaşık 2
ila 3 hafta içinde çıkmaya başlarlar.TOPRAĞI NEMLİ TUTMAYA ÖZEN GÖSTERİYORUZ.
a) İlk defa biçme : Çim, 10 cm yüksekliğe ulaştığında,
5 – 6 cmden sonrasını keskin bıçaklar kullanarak biçin. İlk biçmeden sonra,
köklerin topraklara daha iyi temas etmesini sağlamak için üzerinden ruloyla
geçebilirsiniz..
Yazın:çimler25günde bir biçilmelidir.
Sonbaharda :çimler Eylül sonuna kadar 20 günde bir biçilir.
Kış başlangıcı (kasım ayı): Çimleri son bir kez, kışa dayanabilmeleri için biraz da uzun bırakarak (5-6 cm) biçin. Kış aylarında havanın çok soğuk olmadığı zamanlarda 10 cmi geçmişse biçin. Aksi halde kışın pek uzayamayan çimler soğuktan donabilir.
Sulama
Yazın sulama, hafif yağmurlama şeklinde ve toprağın derinlemesine nem alması için (yaklaşık 20 cm derinliğe kadar) tercihen akşamları yapılır. Kış aylarında ise yağışlar yeterli olacaktır.
Gübreleme
Yılda 2 – 3 defa ( nisan – mayıs – temmuz – eylül dönemi) ağır salımlı gübre kullanılabilir.
c) Yıllık bakım :
Yabani otların temizlenmesi : İkinci biçmenin ardından yeni çim için uygun ilaçlama ile yabani otlar temizlenir. 4-5 biçme işleminden sonra ( çim ekiminden sonraki 2. yıl ) yeniden uygun yabani ot temizleme ilacı uygulanır. Ürün için öngörülen ilaçlama dozajlarına mutlaka uyulmalıdır.
Havalandırma:İlkbahar ve sonbahar aylarında havalandırma işlemi yaparak çim artıklarını temizleyin.
Yosun temizleme: Yosun, gölgede kalan sıkı toprakta oluşur. Yosun öldürücü serpin ve ilaç etkisini gösterdikten sonra çim havalandırma tırmığı veya elektirkli çim havalandırma makinesi kullanarak yosunları temizleyin.
Onarım: Çimin hasar gördüğü yerleri onarmak için tamir çimi ekebilirsiniz.
Bitim işleri : Net bir görünüm elde etmek için çim kenar kesici kullanabilirsiniz. Bu sayede toprak ve çim kesilerek çimin istenilen sınırların dışına taşması önlenir.
Yazın:çimler25günde bir biçilmelidir.
Sonbaharda :çimler Eylül sonuna kadar 20 günde bir biçilir.
Kış başlangıcı (kasım ayı): Çimleri son bir kez, kışa dayanabilmeleri için biraz da uzun bırakarak (5-6 cm) biçin. Kış aylarında havanın çok soğuk olmadığı zamanlarda 10 cmi geçmişse biçin. Aksi halde kışın pek uzayamayan çimler soğuktan donabilir.
Sulama
Yazın sulama, hafif yağmurlama şeklinde ve toprağın derinlemesine nem alması için (yaklaşık 20 cm derinliğe kadar) tercihen akşamları yapılır. Kış aylarında ise yağışlar yeterli olacaktır.
Gübreleme
Yılda 2 – 3 defa ( nisan – mayıs – temmuz – eylül dönemi) ağır salımlı gübre kullanılabilir.
c) Yıllık bakım :
Yabani otların temizlenmesi : İkinci biçmenin ardından yeni çim için uygun ilaçlama ile yabani otlar temizlenir. 4-5 biçme işleminden sonra ( çim ekiminden sonraki 2. yıl ) yeniden uygun yabani ot temizleme ilacı uygulanır. Ürün için öngörülen ilaçlama dozajlarına mutlaka uyulmalıdır.
Havalandırma:İlkbahar ve sonbahar aylarında havalandırma işlemi yaparak çim artıklarını temizleyin.
Yosun temizleme: Yosun, gölgede kalan sıkı toprakta oluşur. Yosun öldürücü serpin ve ilaç etkisini gösterdikten sonra çim havalandırma tırmığı veya elektirkli çim havalandırma makinesi kullanarak yosunları temizleyin.
Onarım: Çimin hasar gördüğü yerleri onarmak için tamir çimi ekebilirsiniz.
Bitim işleri : Net bir görünüm elde etmek için çim kenar kesici kullanabilirsiniz. Bu sayede toprak ve çim kesilerek çimin istenilen sınırların dışına taşması önlenir.
Güzel
bir çim elde etmek için ipuçları:
·
Yağmurlu zamanlarda sümüklü böceklere
karşı ilaç uygulayın.
·
Büyümemiş tohumlarıyüzeye çıkarmamak
için toprağı fazla derinlemesine işlemeyin.
·
Çimleri ıslakken biçmeyin.
·
Çim biçme makinasını yüksek hızda
kullanmayın.
·
Çim biçme makinasının bıçaklarını düzenli
olarak bileyin.
·
Bitkilerin büyümesi kışın
yavaşladığından kışın çimleri gerekmedikçe biçmeyin.
·
Mümkünse otomatik sulama sistemi
kullanın. Otomatik olarak programlanan sulama sistemleri, hortum veya benzeri
hiçbir ürün kullanımı gerektirmeden, dengeli ve ölçülü br sulama yapılmasını
sağlar. Bu sistemler ayrıca bitki örtüsüne uygun sulama yaparak su tasarrufu da
sağlamaktadır. Tek bir geçişte çimenlerin yeterli ve doğru şekilde sulanmasını
sağlar. Sağlıklı çimler için sulama çok öNenlidir. Yaz mevsiminde çok fazla
sulama isteyen çimlerin ömrünü uzatmak doğru sulamayla mümkün olur.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)